Mieke-Nelie van der Heijden
- Datering van de foto: 1900 - circa 1990
- Wie staan erop: Enkele Pastoorsmeiden, pastorieën en keukens van Tilburgse pastoriën, - op hun werkterrein in 'vaste dienst' bij meneer 'Pastoor' -
Een (bijna) verdwenen beroep, net als kindermeisje, dienstmeisje of dienstboden, koetsier en paardenknecht. Veel Tilburgse families, vooral de fabrikanten, middenstanders en de 'betere' standen - hadden personeel in dienst. Dat duurde el tot de jaren zestig, zeventig van de 20ste eeuw.
Ook de Pastoor had zijn eigen huishouding met of zonder hulp van een aantal kapelaans. De huishouding werd meestal verzorgd door de zogenaamde Pastoorsmeid. Zij woonde meestal ook op de pastorie. Jong begonnen, bleef ze vaak heel lang haar diensten verrichten. De huishouding, de inkoop van voeding en drank (wijnkelder ?), ontvangst van bezoek en gasten. Het reilen en zeilen op de pastorie was vaak in handen van de 'meid'. Voor het poetswerk was er misschien nog ander personeel, dat weet ik niet.
Ik heb wel eens gehoor dat ze ook moest inspringen bij het zingen in een Uitvaartmis als het Parochiekoor niet kon, afwezig was ... Soms was het een gedistringeerde gezelschapsdame, die Pastoorsmeid. Meestal een gezellige ronde Brabantse(Tilburgse), die voor huis en haard zorgde. Als jong meisje was ik goed din het herstellen en opnieuw bekleden van zogenaamde theemutsen. Die moesten dan helemaal uit elkaar gehaald worden en opnieuw bekleed. Voor twee pastoorsmeiden die ik via-via kende heb ik dat verschillende keren gedaan. Het moet omstreks 1964 - 1966 geweest zijn. Het was voor pastoorsmeid van de Kerk van de Trouwlaan, het Witte Kerkje. En vcoor die van de kerk in Goirle aan de Tilburgseweg.
Het rijke Roomse Leven begon zoals bekend al begin jaren 70 af te brokkelen. Waarschijnlijk is dat ook het einde van beroep van Pastoorsmeid geworden.
Al in 1971 werden drie Tilburgse Kerken gesloten en gesloopt. De SInt ANna Kerk, de kerk van de Besterd en de Kerk van Broekhoven II. Tussen 1975 en 1983 verdwenen er weer acht kerken uit het Stadsbeeld. Daarna zijn een aantal kerken wel buiten gebruik genomen, maar niet gesloopt. Toen werd beleid om ze een herbestemming te geven. Denk aan de Kerk van Sint Theresia (nu: woningen) en de Kerk van de Hasselt (nu: MFA De Poorten).
Foto:s RAT
Foto 1: Jans van Beuren (1863-1937); werkzaam Kerk Korvel tot 1918
Foto 2: Sjo Simonis (1877- ?); Kerk Goirke omstreeks 1930
Foto 3: Onbekende pastoorsmeid; kerk Margarita Maria, Ringbaan West
Foto 4: Kerk en Pastorie van de kerk van Fatima, Fatimastraat; jaren 50
Foto 5: Keuken impressie pastorie Kerk het heike, Bisschop Zwijssenstraat 3
Foto 6: Twee onbekende huishoudsters kerk Margarita Maria; Ringbaan West
Foto 7: De wijnkelder van de pastorie 't Heike, Bisschop Zwijsenstraat 3; 1995.
MN vd Heijden
